Βήσσανη: Ημερίδα με καρδιολογικά θέματα-18 Αυγούστου 2016

Ο Δήμος Πωγωνίου, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία και η Τ.Κ. Βησσάνης διοργανώνουν καρδιολογική ημερίδα στο  Αρρεναγωγείο Βησσάνης.

Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 18 Αυγούστου στις 11 π.μ., με τη συμμετοχή αξιόλογων επιστημόνων. Την εκδήλωση συντονίζει ο Πρόεδρος της Ε.Κ.Ε. κ. Στέφανος Φούσας.

Ο Δήμος Πωγωνίου καλεί όλους τους δημότες να παρευρεθούν, καθώς μέσα από τις ομιλίες και τις παρουσιάσεις θα προκύψουν χρήσιμα συμπεράσματα για την προφύλαξη από καρδιολογικά προβλήματα και τη συνάρτησή τους με το σύγχρονο τρόπο ζωής.

Ήλια Σαμαράς-«τίνος είναι τό σαμάρι!»

Του Σταύρου Π. Καραδήμα

Γυρίζοντας χωρίς επιστροφή «φευ» ο χρόνος, μου ήλθε στή μνήμη ένας καλός γραφικός τύπος, πού γυρνούσε καί δούλευε στα χωριά. Ήταν ο Ήλια Σαμαράς. 

Κατάγονταν απ' τή πανέμορφη Σωπική, χωριό του Πωγωνιού, πού άπ’ τήν «έντιμη!!! συναλλαγή» των τρανών της γης, έμεινε στ’ Άρβανίτικο. Είχε φυσιογνωμία αγαθού άντρα, άλλα ήταν εξυπνοπονηρός, καταφερτζής μέ λαϊκό χιούμορ πού κυλούσε αβίαστα άπ’ τά χείλη του. Αφησε στά χωριά ανεξίτηλα σημάδια άπ’ τούς μεσελέδες, σιακάδες καί τις γλυκερές θύμησες πού μολογούσε, πού αληθινά σέ ποσότητα ήταν, ολόκληρος γαλαξίας, ανεξάντλητος…

Ό ’Ήλια Σαμαράς άριστος τεχνίτης στή δουλειά του ήταν γνωστός μ’ αυτό τ’ όνομα τής τέχνης του χωρίς επίθετο. Στή Μέγγουλη, τό ουρανοθόλωτο εργαστήρι του, τό ’στηνε έξω άπ’ τό καμίνι τού σιδερά, πλάϊ άπ’ τό παλιό Σχολειό, στο μεσοχώρι. Μέ ύφος καλόβολου, πρόθυμου, προσποιόνταν τό βαριόμοιρο, το βασανισμένο, τον ταλαίπωρο…

Οταν έρχονταν στό χωριό άπλωνε μιά «ποστακή» (έπεξεργασμένο πρόβιο τριχωτό δέρμα), για να καθήσει σταυροπόδι μαλακά καί πλάϊ του άπλωνε τα σύνεργά του επιμελημένα, προσεκτικά στη σειρά. Κατέβαζε άπ' τό γομάρι, πού τό ’χε φορτωμένο υλικά γιά σαμάρια, παΐδια, μπροστάρια, έτοιμα ξύλινα ή σιδερένια σκαρβέλια, μερικά χερόβολα βρίζας για γέμισμα, δυό τρία νωπά άλατισμένα κατσικαδερά (γίδινα) δέρματα, κι’ ένα μεγάλο τόπι σαμαροσκούτι. Την ξεθωριασμένη παλιά βελέντζα πού σκέπαινε στό δρόμο τό φόρτωμα του γομαριού, για να το προφυλάξει άπ’ τή βροχή καί τον ήλιο, τήν έκανε τέντα - ήσκιο για να δουλεύει «υπό σκιάν»…

Καλοκαίρι με σύκα...

Του Γιάννη Μακριδάκη*

Δίχως σχόλια

ένα απόσπασμα από κάποιο ευαγγέλιο των χριστιανών:

Πρωΐας δὲ ἐπανάγων (ο Ιησούς) εἰς τὴν πόλιν ἐπείνασε· καὶ ἰδὼν συκῆν μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ ἦλθεν ἐπ᾿ αὐτήν, καὶ οὐδὲν εὗρεν ἐν αὐτῇ εἰ μὴ φύλλα μόνον, καὶ λέγει αὐτῇ· μηκέτι ἐκ σοῦ καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰῶνα. καὶ ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ συκῆ.   καὶ ἰδόντες οἱ μαθηταὶ ἐθαύμασαν λέγοντες· πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ συκῆ;   ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε, οὐ μόνον τὸ τῆς συκῆς ποιήσετε, ἀλλὰ κἂν τῷ ὄρει τούτῳ εἴπητε, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, γενήσεται·   αὶ πάντα ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε. 

Και το πρωί, επιστρέφοντας (ο Ιησούς) στην πόλη, πείνασε.   Και όταν είδε μια συκιά στο δρόμο, ήρθε κοντά της, αλλά τίποτα δε βρήκε σ’ αυτήν παρά φύλλα μόνο, και της λέει: «Ποτέ πια από εσένα καρπός να μη γίνει στον αιώνα». Και ξεράθηκε αμέσως η συκιά.   Και όταν το είδαν οι μαθητές, θαύμασαν λέγοντας: «Πώς αμέσως ξεράθηκε η συκιά;»   Αποκρίθηκε τότε ο Ιησούς και τους είπε:

Βήσσανη, Σάββατο 13 Αυγούστου 11 π.μ:ΗΜΕΡΙΔΑ για τη Μονή ΑΒΕΛ

Το Σάββατο 13 Αυγούστου στις 11 το πρωΐ στην αίθουσα τελετών του Αρρεναγωγίου μας η Ιερά Μητρόπολη Δρυϊνουπόλεως Πωγωνιανής και Κονίτσης και η Εκκλησιαστική Επιτροπή Του Αγίου Νικολάου Βησσάνης, διοργανώνουν Ημερίδα με θέμα  την Μονή ΑΒΕΛ του χωριού μας. 

Θα μιλήσουν: 

• Μάρθα Παπαδοπούλου [Διευθύντρια Γενικού Αρχείου του κράτους] με θέμα: "Αναδιφώντας τα αρχειακά τεκμήρια-Η Βήσσανη 1919-1967"
• Δρ. Τριαντάφυλλος Σιούλης [Θεολόγος Βυζαντινολόγος] με θέμα :"Η Μονή ΑΒΕΛ Βησσάνης και οι Χιοναδίτες αγιογράφοι Κωνσταντίνος και Μιχαήλ"

Με την ευκαιρία σας παρουσιάζουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη (ανάτυπο) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και της Αθηνάς Κ. Τζάκου (1982) στην οποία παρουσιάζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Μοναστηριού μας.

Την ενδιαφέρουσα αυτή μελέτη μπορείτε να την κατεβάσετε κάνοντας κλίκ στον παρακάτω σύνδεσμο:

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ-ΜΟΝΗ ΑΒΕΛ

Βασιλικό Πωγωνίου: Η 12η Επιστολή του Πατρο-Κοσμά

Ό κ. Χαρίλαος Γκούτος, καθηγητής τού έργατικού δικαίου στό Πάντειο Πανεπιστήμιο, θα παρουσιάσει γιά πρώτη φορά τήν 12η έπιστολή τού Άγίου Κοσμά στο Βασιλκό Πωγωνίου-21 Αυγούστου 2016.

Βήσσανη:Πετρολούκας Χαλκιάς-Βασίλης Κώστας αυτοσχεδιάζουν...

ΠΩΓΩΝΙ-Ο ζωντανός θρύλος της ηπειρώτικης μουσικής Πετρολούκας Χαλκιάς «συνάντησε» τον λαουτίστα Βασίλη Κώστα

Μια ιδιαίτερη καλλιτεχνική συνάντηση πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ στο πλαίσιο της εκδήλωσης ΓΙΟΡΤΗ ΔΑΣΟΥΣ στη Βήσσανη. Ο ζωντανός θρύλος της ηπειρώτικης μουσικής Πετρολούκας Χαλκιάς «συνάντησε» τον λαουτίστα Βασίλη Κώστα που έλκει την καταγωγή του από τη Βήσσανη και ο οποίος πλέον μεγαλουργεί ως παγκόσμιο αστέρι, όπως χαρακτηριστικά είπε γι αυτόν ο Πετρολούκας. Οι δύο εξαιρετικοί καλλιτέχνες χάρισαν μοναδικές αυτοσχεδιαστικές στιγμές στο κοινό και τιμήθηκαν για την προσφορά και τη συνεισφορά τους στη διάσωση και διάδοση της ηπειρώτικης μουσικής από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βήσσανης. Η ΕΡΤ Ιωαννίνων στο πλαίσιο δημιουργίας ραδιοφωνικού και τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ κάλυψε την εκδήλωση με τον πολιτισμολόγο-ερευνητή μουσικό παραγωγό Παναγιώτη Τζόκα. Δείτε ένα απόσπασμα  βίντεο του Μενέλαου Συκοβέλη.

Πηγή:http://epirusgate.blogspot.gr/2016/08/blog-post_329.html?utm_source=dlvr.it&utm_medium=facebook

Η μουσταλευριά...

Ο Καστανιανίτης δάσκαλος Κώστας Οικονόμου, υπηρετούσε πριν την απελευθέρωση άπ’ τον Τούρκικο ζυγό και υστέρα άπ’ αυτή, στο μεγάλο χωριό του Πωγωνίου τα Τσαραπλανά σαν  διευθυντής στο πολυθέσιο Σχολειό τους. ’Άριστος παιδαγωγός, άψογα ντυμένος για την εποχή, πάρα πολύ πνευματώδης, ακούραστος, πρόθυμος, ευγενικός και με πολύ λεπτούς τρόπους.

Όπως όλοι οι δάσκαλοι της εποχής εκείνης και 0 Οικονόμου — Κονομίδη τον λέγανε — έμενε στα Τσαραπλανά χωρίς οικογένεια και κατοικούσε στο δωμάτιο του Σχολείου. Ήταν ανάγκη τη μικρή αμοιβή πού παίρναν οί δάσκαλοι να συμπληρώνουν οι γυναίκες τους, εργαζόμενες στον κήπο, στο αμπέλι, στο χωράφι και στη συντήρηση και διατροφή της οικόσιτης κτηνοτροφίας.

Τον Οκτώβρη, ένα μήνα υστέρα άπ’ τον τρύγο, ήταν εποχή πού στα Τσαραπλανά έβραζε ό μούστος στα «βαένια» αλλά και πού φτιάχναν οί νοικοκυρές σ’ όλα τα σπίτια μουσταλευριές. Το δάσκαλο Οικονόμου τον γαργαλούσε ή ευωδιαστή μυρωδιά της μουσταλευριάς και του άνοιγε την όρεξη αλλά του ήταν αδύνατο να γευτεί το νόστιμο έδεσμα γιατί δεν ήταν εμπορεύσιμο να βρει στα μαγαζιά. Καταφερτζής όμως και χωρίς να χάνει άπ’ την αξιοπρέπειά του αναγκάστηκε να προβεί στο παρακάτω τέχνασμα, «κόλπο» θα λέγαμε:

Το βράδυ στην απόλυση του Σχολείου, και μετά την προσευχή των μαθητών, εμφανίζεται ό Οικονόμου στην πόρτα του δωματίου, πού ήταν συνέχεια με την αίθουσα, μ’ ένα πιάτο προσεχτικά δεμένο με καθαρή πετσέτα του φαγητού και ενώ σηκώνει το πιάτο ψηλά λέει:

Κονιτσιώτικα πεπόνια...

Του Π. Σκεμποκέφαλου

Παρακολουθώντας στα ΜΜΕ την πορεία των αλλεπάλληλων και μακρόσυρτων διαπραγματεύσεων των εκπροσώπων της χώρας μας στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αναρωτιέμαι, μήνες τώρα, γιατί άραγε επανέρχεται ξανά και ξανά στη μνήμη μου η αφήγηση μιας γερόντισσας απ’ το Βασιλικό, που είχα την τύχη να πρωτακούσω όταν βρισκόμουν ακόμη στην εφηβική ηλικία.

Ο συγχωρεμένος σύζυγός της -έλεγε η γερόντισσα- ανήκε στη δημογεροντία του χωριού. Και συχνά-πυκνά, όπως γινόταν εκείνα τα χρόνια (τέλη δεκ. του ’40-αρχές δεκ. του ’50), φιλοξενούσε και αυτός στο σπίτι του, όπως όλοι οι δημογέροντες, διάφορους επισκέπτες του χωριού, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Ήταν συνήθως στελέχη των υπουργείων, των δημοσίων υπηρεσιών και του κρατικού μηχανισμού γενικότερα, τα οποία έρχονταν στο χωριό στα πλαίσια των καθηκόντων τους. Οι δημογέροντες είχαν την άγραφη υποχρέωση να τους εξασφαλίζουν καταλύματα για την ολιγοήμερη διαμονή τους, μια και δεν υπήρχαν ξενώνες. Έτσι, τους έπαιρναν στα σπίτια τους.

Αναπτυσσόταν τότε, στο περιθώριο της δουλειάς τους, σ’ εκείνα τα σύντομα διαστήματα της φιλοξενίας, ένα καλώς νοούμενο «αλισβερίσι» ανάμεσα στον οικοδεσπότη και τους φιλοξενούμενους, κατά το οποίο ο δικός της γέροντας, πάντα διακριτικά και με αξιοπρέπεια, προσπαθούσε να προωθήσει την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση ζητημάτων του Βασιλικού και των κατοίκων του, διατύπωνε αιτήματα ζητώντας τη μεσολάβηση των φιλοξενουμένων στις άνωθεν αρχές και Υπηρεσίες, κατά το μέτρο των δυνατοτήτων τους, επεδίωκε την ευνοϊκότερη στάση τους απέναντι στο χωριό, κατά τη διανομή κάθε μορφής κρατικών χορηγιών και ενισχύσεων κ.λ.π.

Ξενητεμένο μου πουλί...

Για το γραφτό κείμενο στην εφημερίδα της Αδελφότητος «Η ΒΗΣΣΑΝΗ» του φίλου συγχωριανού Κώστα Νόββλη που τόσο απλά και συγκινητικά το εκθέτει, έχω χρέος αγάπης να τον συγχαρώ και ν’ απoκριθώ με μια άλλη συνέχεια….

Μικρό παιδί της Βήσσανης ήταν σαν χελιδόνι πoυ χάιδευε χωράφια, πoτάμια και βoυνoπλαγιές, μπαλκόνια και σoκάκια. Κι έγινε νιος μεγάλωσε, ξεφτέρι δυνατό. Μα η φτώ­χεια, τ’ αστροπέλεκα κι ο βροντοχαλιασμός, το έδιωξαν στην ξενητιά, εκεί που βρήκε δού­λεψε και το ψωμί χορτάτο. Ε­κεί να κάνει σπιτικό καλύτερο από πρώτα. Δεν σκέφτονταν το γυρισμό στον έρημο τον τόπο, μα η ψυχή του δέθηκε  ψηλά, σ’ αετοράχες, εκεί που πόλης ταραχή καμμιά φορά δεν φτάνει. Εκεί ξενητεμένε μου ο νους μου πήγε τώρα κ’ εκεί σε καρτερώ.

Στο καμπανάκι του σχολειού που μαθητής - μαθήτρια με χέ­ρια σταυρωτά χτύπαγαν για διάλειμμα και για να κάνουν τάξη. Εκεί που βίτσα από κρα­νιά τους μαύριζε τα χέρια, ε­κεί που αγάπες διαλεχτές έ­παιζαν το κρυφτούλι και χτυ­ποκάρδι για φιλί ήταν καϋμός μεγάλος, εκεί σε καρτερώ. Χριστούγεννα στον Άη Νικό­λα, το γένε πάσε για να πουν η νειότη και τα γηρατειά και μέγα Πάσχα να χαρούν σ' ένα χορό μεγάλο γύρα στο γεροπλάτανο, εκεί σε καρτερώ.

Οδοιπορικό στο Πωγώνι της Ηπείρου

Τρεις μήνες το χρόνο κάθεται στο Πωγώνι, κι όλη μέρα μεταφράζει, γράφει και περπατά (η σειρά μπορεί να αντιστραφεί βεβαίως). 

Ο Μιχάλης Μακρόπουλος είναι σπάνιος: μιλάει τρυφερά, γράφει βαθιά κι ανθρώπινα, απαντά πανέξυπνα, σκέφτεται μουσικά και παιχνιδιάρικα, είναι ένας μυστηριώδης στοχαστής. Τα δυο τελευταία του βιβλία "Το δέντρο του Ιούδα" και "Οδοιπορικό στο Πωγώνι"  ξεχωρίζουν για δυο λόγους: πρώτα, γιατί μέσω της απόκοσμης ησυχίας τους καταφέρνουν να παρουσιάσουν στο ακέραιο το νόημα της ζωής, ιδωμένο από ένα άλλο πλάτωμα κι ύστερα, γιατί, εντελώς ξαφνικά, μια απίθανη ορμή γεμίζει τις λέξεις τους, η ορμή ενός κόσμου γήινου και ταυτόχρονα αέρινου κι ονειροπόλου, ανάμεσα σε ξωκλήσια, μαγαζιά, πλαγιές, δέντρα και υψώματα, η ορμή ενός τόπου άγνωστου σε πολλούς, μα γεμάτου ανάσες και φρέσκα ακόμη όνειρα. 

Νίκη Κόλλια 

"Η τεθλασμένη ράχη της Νεμέρτσικας ήταν ένα λεπτό όριο ανάμεσα στο λευκό του χιονιού και το λευκό του ουρανού" (Το δέντρο του Ιούδα). © Μιχάλης Μακρόπουλος 

Το Πωγώνι με τα δύο του ωμέγα είναι πλατύ τοπωνύμιο, είναι λέξη φτιαγμένη για ν' αντηχεί από πλαγιά σε πλαγιά φωναγμένη μ' ανοιχτά πνευμόνια για να χωρέσουν τα τέσσερα «ο» των δύο ωμέγα· είναι το ξεφύσημα του πι, είναι το τραχύ γάμμα, αλλά η ομορφιά της λέξης περισσότερο είναι σ' εκείνα τα δυο ω με την πλατιά, επιφωνηματική τους συμμετρία, όπως ισορροπούν σαν δίσκοι από τη μια μεριά κι από την άλλη της ζυγαριάς του γ, το πρώτο ωμέγα υψωμένο, πιο αέρινο, και το δεύτερο χαμηλωμένο γιατί το βαραίνει ο τόνος. Το Πωγώνι είναι απαλός τόπος. Τα χρώματά του σβήνουν το ένα στ' άλλο, η εικόνα του κυματίζει στο βλέμμα και στη σκέψη. Αχνά βουνά υποχωρούν ως το σύνορο του ουρανού 

(Οδοιπορικό στο Πωγώνι).