Βήσσανη, Χοροστάσι 1904-Φωτο Γ. Πανταζίδης
...Μια γιορτή στη Βήσσανη πού έδινε μεγάλη ευθυμία, ήταν τήν εβδομάδα των Άπόκρεω, οί «Φωτιές». Ένα έθιμο παληό πού δεν είναι μόνον Βησσανιώτικο. Οι φωτιές αυτές δεν έχουν καμιά σχέσι μ’ εκείνες τ’ «Άϊ Γιαννιού» (Κλήδωνα).
Όλες τις βραδιές τής εβδομάδος αυτής και μάλιστα τά Σαββατοκύριακα, εκτός άπο τά κοινά γλέντια στά διάφορα σπίτια, εγίνοντο σε πολλές γειτονιές οί γνωστές «Φωτιές» στο ύπαιθρο, μ’ όλο τό χειμωνιάτικο κρύο, ακόμα καί χιόνι, εκτός φυσικά άν ήταν εξαιρετική κακοκαιρία. [1] Σ’ αύτές, συγκεντρώνονταν ολη σχεδόν ή γειτονιά καί εγλεντούσε και χόρευε ή νεολαία πού δεν είχε άνδρα στο σπίτι—οι άνδρες καί μάλιστα οί νέοι πήγαιναν καί διασκέδαζαν αποκρηάτικα μέ τήν παρέα τους σ’ άλλα σπίτια. Λέγοντας δέ νεολαία εννοούμε γυναικόκοσμο καί παιδόκοσμο. Έτσι, νέες, κορίτσια και αγόρια ελαφρά μασκαρεμένα πολλά, μαζεύονταν και χόρευαν, ενώ οι ήλικιωμένοι γύρω άπο μιά μεγάλη φωτιά, συμμετείχαν συζητώντας, παρακολουθούντες τούς νειούς ή καμαρώνοντας τούς δικούς τους. Σύμφωνα δέ μέ το εύθυμο άποκρηάτικο πνεύμα εχορεύοντο καί άλλοι χοροί άδόμενοι με σατυρικούς στίχους, έκτος απο τους άλλους.[2]
Οι «φωτιές» αυτές—φαινόμενο ίσως πυρολατρίας—συνώνυμες μέ νυχτερινό γλέντι υπαίθριο, παρετείνοντο πολλές φορές καί πέρα άπο τά μεσάνυχτα καί πρωτεύοντα ρόλο έπαιζαν τά παιδιά του μαχαλά. Μπορεί νά πει κανείς οτι ήταν δημιούργημά τους. Αυτά συγκέντρωναν τά άπαιτούμενα άφθονα ξύλα άπο τά διάφορα σπίτια της γειτονιάς μέ τη συγκατάθεσι των νοικοκυραίων ή καί χωρίς αυτή πολλές φορές, κρυφά, όταν έβλεπαν οτι δέν έφθαναν τά αποθέματα πού είχαν. Αυτά φρόντιζαν νά ξεχιονιστείό τόπος αν είχε χιόνι καί γενικά είχαν τήν ευθύνη καί τή μέριμνα γιά τήν επιτυχία...