Πέμπτη 16 Αυγούστου 2018

Πανηγύρια "για τα ...πανηγύρια"...


Πανηγύρι στη Βήσσανη Πωγωνίου 15 Αυγούστου 2018: Απο τα λίγα που διατηρούν ακόμη και σήμερα πολλά από τα χαρακτηριστικά της παράδοσης [Φωτογραφία απο Vissani Hills]

***
Ανησυχητική πλέον η αλλοίωσή τους στην Ήπειρο...
Τα σημερινά πανηγύρια «σκοτώνουν» την παράδοση!
Χάνουν την αυθεντική τους μορφή, και τα γνήσια Ηπειρωτικά αισθήματα τείνουν προς εξαφάνιση...

Είναι πολλών Ηπειρωτών η διαπίστωση, κυρίως κάποιος ηλικίας, ότι αλλοιώθηκε ανησυχητικά ο χαρακτήρας των πανηγυριών στην Ήπειρο. Όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, πολλά πανηγύρια είναι... '"για τα πανηγύρια..."
Η εμπορευματοποίηση, η διαστρέβλωση ηχοχρωμάτων και ρεπερτορίου, η καταθλπτική ομογενοποίηση, «φονεύουν» την παράδοσή μας και αλλοτριώνουν τη σχέση μας μαζί της. Ιδιαίτερα αλλοτριώνουν τη σχέση της νεολαίας με την παράδοση, που για πρώτη φορά έρχεται σε επαφή μαζί της μέσα οπτά τέτοια πανηγύρια. Το δημοτικό τραγούδι δεν έχει πλέον τη μορφή, τη θέση και τη διάδοση που είχε, όταν η ύπαιθρος διατηρούσε ακόμα πολλά στοιχεία του παραδοσιακού τρόπου ζωής. Στη σύγχρονη εποχή το δημοτκό τραγούδι επιβιώνει, αλλά όχι ως οργανικό στοιχείο του τρόπου ζωής των ανθρώπων, αλλά ως μία ακόμα επιλογή (δυνατότητα) μουσικής έκφρασης ανάμεσα στις πολλές που είναι πλέον διαθέσιμες.
Εμπορευματοποιημένες και άνευρες αναβιώσεις παλαιών συνηθειών έγτναν τώρα πολλά από τα -πανηγύρια μας, τονίζουν οι δυο κορυφαίοι Ηπειρώτες τραγουδιστές, 
Στυλιανός Μπελλος και Σάββας Σιάτρας.
Τι λένε Μπέλλος-Σιάτρας

Δύο μεγάλες φυσιογνωμίες του Ηπειρωτικού δημοτικού τραγουδιού, ο Στυλιανός Μττέλλος και ο Σάββας Σιάτρας, με δηλώσεις τους στον «Π.Λ.» κατακεραυνώνουν όσους συμβάλλουν στην υποβάθμιση και στην αλλοίωση της παράδοσης. Οι κορυφαίοι τραγουδιστές, εκφράζουν την πικρία τους, για το ότι «τα πανηγύρια έχουν χάσει πλέον τον παραδοσιακό χαρακτήρα τους».
Όπως επισημαίνουν, τα πανηγύρια, όπου κρίνεται η επιβίωση της παράδοσης, είναι άνευρες και εμπορευματοποιημένες αναβιώσεις παλαιών συνηθειών και δεν έχουν ή έχουν ελάχιστη σχέση με τον ζωντανό πολιτισμό, που παραλήφθηκε από τις προηγούμενες γενιές και πρέπει να παραδοθεί στις επόμενες γενιές.
Κάποτε τα πανηγύρια ήταν μια όαση, μια στιγμή ξενοιασιάς και μια ευκαιρία για διασκέδαση στην σκληρή και κοπιαστική ζωή, που ζούσαν οι άνθρωποι. Σήμερα έχουν χάσει την αυθεντική τους μορφή και την άρρηκτη σχέση τους με τα λαϊκά αισθήματα, δεν διατηρούν το πολιτισμικό τους ύφος και δεν προσφέρουν την ίδια ανάταση και χαρά στον άνθρωπο. Τις περισσότερες φορές δεν έχουν περιεχόμενο...
Δελβινάκι 1913-Φωτογραφία:F. Boissonnas 

Όλα
 θέμα μέτρου...

Η παράδοσή μας γνωρίζει να διατηρεί το μέτρο. Από τότε όμως, που το κέρδος έγινε αυτοσκοπός, ακόμα και η παράδοση ψευδοποιήθηκε. Στα πανηγύρια θα έπρεπε να διαδίδεται η αυθεντική μουσική μας παράδοση, κάτι που δεν συμβαίνει, όπως υπογραμμίστηκε, στους καιρούς μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πανηγύρια της υπαίθρου, χωρίζονταν παλαιά σε τρία επίπεδα: 
Πρώτο το θρησκευτικό, με λειτουργία στην εκκλησία και λιτάνευση της εικόνας. 
Δεύτερο το ψυχαγωγικό, με όργανα, μουσική και χορό. 
Και τρίτο το οικονομικό, καθώς στήνονταν υπαίθρια παζάρια. Οι κάτοικοι των χωριών είχαν την ευκαιρία να αναδιοργανώσουν τις κοινωνικές τους σχέσεις, είτε σε οικογενειακό είτε σε ευρύτερο επίπεδο, να συνάψουν συμφωνίες οικονομικής φύσης,αλλά και να αναβαπτιστούν στα ήθη και στα έθιμά τους.

Έγιναν «επιχειρήσεις»!

Εφ' όσον τα πανηγύρια ενταχθούν (έχουν ήδη ενταχθεί...) στη λογική του τοπικού προϊόντος, δεν μπορεί παρά να υπακούσουν μοιραία στο νόμο της αγοράς: «ελαχιστοποίηση του κόστους, μεγιστοποίηση του κέρδους»! Παράλληλα, η λογική «ό,τι θέλει ο πελάτης», λογική καθαρά διαχείρισης επιχείρησης, απομαζικοποιεί τη συμμετοχή των χωριανών στη διοργάνωση και αλλοιώνει τόσο τα δομικά χαρακτηριστικά του πανηγυριού (εθελοντική προσφορά εργασίας ή υλικών, αξιοποίηση εσόδων σε κοινωφελή έργα, κοινωνικοποίηση κατοίκων και εμπέδωση αλληλεγγύης και συνεργασίας, διαφύλαξη της παράδοσης), όσο και στις «παρεχόμενες υπηρεσίες» (επιλογές στον κατάλογο φαγητών ή ποτών άσχετων με το παραδοσιακό πανηγύρι, μουσική και μουσικοί με αισθητική παραλιακού κέντρου, τυποποίηση των χαρακτηριστικών του πανηγυριού με βάση πρότυπα χώρων μαζικής διασκέδασης, ηχορύπανση των αυτιών).

Πρέπει επιτέλους να προσέξουμε την ποιότητα του πολιτισμού και της παράδοσής μας. Υπάρχουν α-κόμη ορχήστρες, και νέες και παλιές, όχι πολλές βέβαια, με παραδοσιακούς οργανοπαίχτες. Ας αποφευχθεί η κακογουστιά, που πολλές φορές βιώνουν οι πανηγυριστές.
Η. Μ.

Πηγή : Εφημερίδα "ΠΡΩΪΝΟΣ ΛΟΓΟΣ"-11/12 Αυγούστου 2018

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΚ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.