Ταξιδιώτης απο τα Μπιτόλια...

Μπιτόλια - Λισκοβίκι - Βήσσανη...Μία συνηθισμένη διαδρομή απο ξηράς για τον γυρισμό των ξενητεμένων μας που προερχόταν συνήθως απο την Μολδοβλαχία ή και απο την Πόλη, τον καιρό της Τουρκοκρατίας στα τέλη του 19ου αιώνα. Διαδρομή δύσκολη κακοτράχαλη και προπάντων επικίνδυνη αφού πολλές ληστρικές συμμορίες την πολυτάραχη εκείνη εποχή δρούσαν ανεξέλεγκτα και έτσι οι ταξιδιώτες ξενιτεμένοι μας έχαναν πολλές φορές και τη ζωή τους... Την είδηση που δημοσιεύουμε παρακάτω την αλιεύσαμε απο την εφημερίδα "Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ" 27 Νοεμβρίου 1892 και αφορά δυστυχώς έναν συγχωριανό μας... Για την δράση των ληστρικών συμμοριών που λυμαίνονταν την εποχή εκείνη τον τόπο μας θα επανέλθουμε με περισσότερες λεπτομέρειες σε επόμενο σημείωμά μας...

EΠΙΜΕΛΕΙΑ Χ.Κ.

H Ζιαραβίνα και οι αδελφοί Μέντζου...

Για ενημέρωση φίλων αναγνωστών μας θέλουμε να σημειώσουμε τα εξής:

Η παραπάνω ανάρτηση απενεργοποιείται ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ αφού μέλος της Οικογενείας Μέντζου μου έστειλε επιστολή στην οποία αναφέρει τις αντιρρήσεις του, παρουσιάζοντας σημαντικά στοιχεία που αφορούν το περιεχόμενο του δημοσιεύματος αλλά ταυτόχρονα προβαίνει και σε ανάρμοστη προσωπική επίθεση στον γράφοντα. Θα επανέλθω λοιπόν σύντομα στην επαναφορά του επίμαχου δημοσιεύματος μαζί με το περιεχόμενο της  επιστολής που μου απεστάλη αλλά και την απάντησή μου σε αυτή. Λίγη υπομονή ...Ευχαριστώ.

Χ.Κ.

Διαβάστε το τελευταίο τεύχος της εφημερίδας μας (Τ167-Μάρτιος-Απρίλιος-Μάϊος 2017)

Για πλήρη οθόνη πατήστε το τετράγωνο κουμπί δεξιά στο κάτω μέρος...Καλή ανάγνωση...

Παρουσίαση του Βιβλίου «Τραγούδι, Μουσική και Χορός στην Ήπειρο» του Ηπειρώτη μουσικού Λαογράφου Παντελή Καβακόπουλου και Απόδοση Τιμής στον συγγραφέα

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Καθηγητής κ. Γεώργιος Καψάλης, σας προσκαλεί στην παρουσίαση του βιβλίου

«Τραγούδι, Μουσική και Χορός στην Ήπειρο»

του Ηπειρώτη μουσικού Λαογράφου

Παντελή Καβακόπουλου

τη Δευτέρα 19 Ιουνίου 2017 και ώρα 20.00

στον Πολιτιστικό Πολυχώρο «Δ. Χατζής».

Στην εκδήλωση θα τιμηθεί ο συγγραφέας για την προσφορά του στην καταγραφή της μουσικοχορευτικής παράδοσης της Ηπείρου.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Χαιρετισμοί:

• Γεώργιος Καψάλης, Καθηγητής, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
• Αλέξανδρος Καχριμάνης, Περιφερειάρχης Ηπείρου
• Θωμάς Μπέγκας, Δήμαρχος Ιωαννίνων
• Βασίλειος Σπύρου, Δήμαρχος Ζαγορίου
• Κωνσταντίνος Καψάλης, Δήμαρχος Πωγωνίου

Για τον Παντελή Καβακόπουλο και το βιβλίο του θα μιλήσουν:

1. Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
2. Ρενάτα Δαλιανούδη, Λέκτορας του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Την εκδήλωση θα συντονίσει ο Καθηγητής κ. Ανδρέας Φωτόπουλος, Αναπληρωτής Πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Μουσικό πρόγραμμα με τραγούδια από την Ήπειρο, με τους παραδοσιακούς καλλιτέχνες:

• Μιχάλη Μπραχόπουλο, κλαρίνο
• Λάμπρο Τζόκα, βιολί
• Βασίλη Τσίκα, λαούτο
• Χρήστο Λώλη, ντέφι
• και Ευάγγελο Νούση, τραγούδι

Από την Διεύθυνση Διεθνών και Δημοσίων Σχέσεων 

του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Πηγή:http://www.uoi.gr/events/parousiasi-tou-vivliou-tragoudi-mousiki-ke-choros-stin-ipiro-tou-ipiroti-mousikou-laografou-panteli-kavakopoulou-ke-apodosi-timis-ston-syngrafea/

ΣΧΟΛΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ: Καλό θα είναι όσοι και όσες μπορούν να τιμήσουν με την παρουσία τους την πολύχρονη και σπουδαία προσφορά του πολυβραβευμένου και πανάξιου συγχωριανού μας Παντελή Καβακόπουλου.

Διαβάστε  λεπτομέρειες για το  βιβλίο του Παντελή που εκδόθηκε πριν λίγο καιρό...

Πολύτιμη Έκδοση απο έναν άξιο συγχωριανό μας…

Στου "Παναβρεί"....«μή σε ποτίσουν βότανα καί σε πλανέψει ή ξενητειά».. ..

"Πρέπει να γνωρίσωμεν και να 

μελετήσωμεν τον τόπον μας, 

δια να τον εκτιμήσωμεν και 

να τον αγαπήσωμεν περισσότερον" 

Ελ. Βενιζέλος

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ: Ψηφίδα ψηφίδα με πολύ κόπο αλλά και αγάπη για το χωριό μας, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια εικόνα , έστω μικρή, της ιστορίας του...

***

" Mα είναι η θάλασσα θεριό...

και δεν μπορώ

να υπάγω να τον βρώ..."

Στου Παναβρεί είναι η τοποθεσία όπου εχώριζαν τ αντρόγυνα της Βήσσανης που έφευγαν οι άνδρες τους για την Πόλη... 

Ευρίσκεται στο σύνορο Βήσσανης - Δελβινακίου. Ξεκινούσαν λοιπόν τ αντρόγυνα από του Ντασούκι όπως ονομάζονταν τότε έξω από το σπίτι του Τάκη Λάζου με τις δύο πελώριες λεύκες όπου οι ηλικίες μας πρέπει να τις θυμούνται μετά στον Αη-Ταξιάρχη.

Έπειτα ανέβαιναν την ραχούλα που ονομάζονταν στο Κορτσάτση στην μούρσα με τον Αη-Μηνά του Δέρβου, συνέχεια στα Ρόγγια με την μούρσα (όπου μια φορά ηύρε η γυναίκα μου ένα λύκο που έπινε νερό όπως εγύριζε από το θέρο) που είναι και το εικόνισμα του Ν. Γάτση που το χάλασε ο δρόμος από το πάνω μέρος και το αντικατέστησε η Μαρία Λογοθέτη από το κάτω μέρος. Μετά φθάνομε στο Μέγα με τα ίσια και μεγάλα χωράφια και τ αλώνια των Μεντζαίων ανεβαίνοντας στην ράχη με του Παναβρεί πίσω που έβγαινε το νερό. 

Ονομάστηκε δε Παναβρεί από το νερό που ανάβλυζε κανά δύο μήνες το χρόνο όταν βρέχει καταρρακτωδώς παίρνοντας τον κατήφορο στην Αγία Παρασκευή, κόβοντας τον δρόμο κάθε φορά. Τώρα όμως που ασφαλτοστρώθηκε ο δρόμος Βήσσανης-Δελβινακίου - λίγο ακόμα υπολείπεται - στην μέση θα φκιάσουν γεφύρι για να γλυτώσει ο δρόμος άπαξ δια παντός. Το νερό αυτό σμίγει παρακάτω με το νερό του Λεπένου που το πήρε το Δελβινάκι για την ύδρευσή του.

Το φαινόμενο των Ηπειρωτών ευεργετών...

Θα ήταν  μεγάλη παράλειψη από μέρους μας να μην αφιερώσουμε σ’ αυτή τη σελίδα- έστω και ονομαστικά – τους Ηπειρώτες Ευεργέτες κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και μετέπειτα , αφού ο  αριθμός τους είναι μεγάλος και δυσανάλογος με τον όλο πληθυσμό της περιοχής   κατά την περίοδο που έζησαν οι ίδιοι .

Μια τόσο μικρή περιοχή γέννησε και ανέδειξε υπερβολικά μεγάλο αριθμό ευεργετών τόσο για όλη την Ελλάδα , όσο και για την πόλη και τη γενέτειρά τους  .Μελετώντας  κάποιος τις διαθήκες που κατέλιπαν και τη βιογραφία τους παρατηρεί ότι οι ευεργέτες προέρχονταν από όλα τα επαγγέλματα και ήταν όλων των κοινωνικών τάξεων: Νοικοκυρές , αγράμματοι επιφανείς πολιτικοί, έμποροι ,καθηγητές Πανεπιστημίου , τραπεζίτες βιομήχανοι, χρυσοχόοι , διπλωμάτες , χανιτζήδες,, ταβερνιάρηδες , καφετζήδες , αρτοποιοί επιχειρηματίες , υπάλληλοι, ιερομόναχοι, δικηγόροι, μηχανικοί, γιατροί κ.α.

Ξεκίνησαν από χωριά πάμπτωχα, υπόδουλα στον Τουρκικό ζυγό .Οι περισσότεροι από αυτούς έφυγαν μικρά παιδάκια αμούστακα ( 10 και 15 ετών ) χωρίς να ξέρουν γράμματα , χωρίς να ξέρουν τη γλώσσα της χώρας προορισμού τους και μερικές φορές ούτε κάν τη χώρα προορισμού τους , χωρίς να έχουν γνωστούς ή φίλους εκεί , χωρίς να έχουν τη δυνατότητα  επικοινωνίας με τους συγγενείς στην πατρίδα τους για ό,τι και αν συνέβαινε .

Ο εθισμός στα social media δεν είναι καθόλου τυχαίος!!!

Στις 9 Φεβρουαρίου του 2009 το Facebook εισήγαγε το πασίγνωστο πλέον κουμπί του Like. Αρχικά το κουμπί ήταν ένα αθώο πραγματάκι, χωρίς να έχει σκοπό να κρατήσει σε ομηρία το μυαλό του χρήστη ως σύστημα προσωπικής διαδικτυακής επιβράβευσης. 

"Η βασική μου πρόθεση ήταν να κάνω την θετική ενέργεια το βασικό μονοπάτι", δήλωσε στο αμερικανικό Vice ο Τζάστιν Ρόζεσταϊν, ένας εκ των τεσσάρων σχεδιαστών του κουμπιού. 

"Νομίζω ότι πέτυχα το σκοπό μου, όμως δημιούργησα και ένα σωρό αθέλητες αρνητικές επιπτώσεις. Με δυο λόγια, παρά ήταν επιτυχημένο...". 

Σήμερα, οι περισσότεροι από εμάς καταλήγουμε στα social media, όπως το Snapchat, το Instagram, το Facebook και το Twitter με ένα και μόνο σκοπό: Σε κάποιον μπορεί να αρέσει αυτό που κάνω. 

Αυτή η διαρκής ανάγκη επιβεβαίωσης, την οποία βιώνουν δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη, είναι που μαγνητίζει το κοινό σε αυτές τις πλατφόρμες με τρόπο που κανείς δεν είχε φανταστεί το 2009. Το ίδιο, όμως, και τα έσοδα των εταιρειών στις οποίες ανήκουν. 

Ο όρος "οικονομία της προσοχής" είναι σχετικά καινούριος. Περιγράφει την προσφορά και τη ζήτηση της προσοχής που δέχεται και δίνει κάποιος, αποτελώντας το μοναδικό προϊόν που εμπορεύεται στο internet. Το μοντέλο είναι απλό:

Τα Πρωτόκολλα της Φλωρεντίας και τα χωριά της Μακεδονίας που παραχωρήσαμε στην Αλβανία το 1924

Σημείωση ιστολογίου: Ιστορική φωτογραφία από τον "Αυτονομιακό αγώνα στη Β. Ηπειρο 1914" του πρωτοπόρου Βησσανιώτη φωτογράφου Γιώργου Πανταζίδη (Βήσσανη Πωγωνίου 1864-Γιαννενα 1941).

Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις, βρίσκονται διαρκώς στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια, κυρίως με τις ανιστόρητες και επικίνδυνες κορόνες των γειτόνων αλλά και τα οράματά τους για τη δημιουργία της λεγόμενης "Μεγάλης Αλβανίας".

Θα χαρακτηρίζαμε την Αλβανία, ένα "μικρό ταραξία των Βαλκανίων". O "μεγάλος ταραξίας των Βαλκανίων" βέβαια είναι χωρίς αντίπαλο η Τουρκία, υποκινητής και αρωγός συχνά των Αλβανών στα επεκτατικά σχέδιά τους.

▉ Πώς όμως έγινε η χάραξη της ελληνοαλβανικής μεθορίου; Από ποια έγγραφα καθορίζονται τα ελληνικά και τα αλβανικά εδάφη στην Ήπειρο;

Το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (17/12/1913), ίσως για πρώτη φορά κάνει την εμφάνισή του στο διαδίκτυο. Για να ξέρουμε πού πατάμε και να βλέπουμε ότι για μία ακόμη φορά η Ελλάδα βρέθηκε «ριγμένη» και έγινε έρμαιο των διαθέσεων των, τότε, ισχυρών...

Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ (30/5/1913) – ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΩΣ ΤΟ 

ΠΡΩΤΌΚΟΛΛΟ ΤΗΣ ΦΛΩΡΕΝΤΊΑΣ (17/12/1913) 

Η Ιταλία και η Αυστροουγγαρία, μεγάλες δυνάμεις των αρχών του 20ου αιώνα, έδειχναν έντονο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στη Χερσόνησο του Αίμου κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.

Η Εμπορική Εταιρεία στη Βήσσανη το 1931...

Τα "συναιτεράκια" μαζί με τον αξέχαστο Γ. Τριαντάφυλλο -πρώτος αριστερά-[Φωτο του 1932-αρχείο Αδελφότητος Βησσάνης]

Τα παλιά χρόνια η Βήσσανη γνώρισε αρκετά μεγάλη εμπορική κίνηση. Είναι αλήθεια ότι είχε γίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στη δεκαετία του 1930 ένα μικρό εμπορικό κέντρο, που περιελάμβανε τα γύρω πλησιέστερα χωριά Λίμνη, Αγ. Κοσμά, Ωραιόκαστρο και Κάτω Μερόπη. Ο πληθυσμός αυτών των χωριών ήταν την εποχή εκείνη αρκετά μεγάλος, δεν υπήρχαν όμως μεγάλα παντοπωλεία ώστε να εξυπηρετήσουν όλες τις ανάγκες των κατοίκων. Η Βήσσανη, κεφαλοχώρι της περιοχής, είχε πέντε εμπορομπακάλικα άρτια οργανωμένα και είχαν την δυνατότητα να διαθέτουν στην κατανάλωση όλα τα είδη Γενικού Εμπορίου με τις καλύτερες τιμές. Για το λόγο αυτόν, οι κάτοικοι των άλλων χωριών προτιμούσαν την αγορά της Βήσσανης.

Μεγάλα ήταν τα εμβάσματα που προέρχονταν ιδιαίτερα από την εξωτερική μετανάστευση των Βησσανιωτών, Κωνσταντινούπολη, Αίγυπτο, Αμερική, τα οποία συντελούσαν σε μεγάλο βαθμό στην αγοραστική κίνηση όλων των παντοπωλείων.

Το 1931 με πρωτοβουλία των Παντοπωλών, ιδρύθηκε και η πρώτη Μετοχική Εμπορική Εταιρεία με Μετοχικό Κεφάλαιο 200,000 δρχ. με την επωνυμία Ζωίδης - Καρανίκας - Τζόβας & Σία. Η Εταιρεία διέθετε χώρον για αποθήκη και αυτοκίνητο φορτοεπιβατικό 16 θέσεων τύπου ΒΕΟ αμερικανικής προέλευσης 2 1/2 τόνων, γνωστό στους πολλούς μεγάλης ηλικίας, με οδηγό τον Μιχάλη Αθανασιάδη, βοηθό και εκφορτωτή τον χωριανό μας Βασίλη Μηλιώνη που αργότερα έγινε και πρόεδρος των Εκφορτωτών Αθηνών. Το αυτοκίνητο της εταιρείας μετέφερε τα εμπορεύματα στην Αποθήκη (στο μαγαζί του Μπάκου), ήταν δε και το πρώτο συγκοινωνιακό μέσο που μετέφερε επιβάτες από και προς τη Βήσσανη με τέρμα το χωριό Ωραιόκαστρο...

Ο μύλος του Γορμού και το κεφάλι της Γκλάβας…

Φωτογραφία του 1898 με Βησσανιώτες να ψαρεύουν στο Μύλο του Γορμού

(Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

Στη Βήσσανη [...Γιά το άλεσμα των σιτηρών υπήρχαν δυο κοινοτικοί νερόμυλοι, ο ένας στο Ποτάμι—ο κυριώτερος—καί ο άλλος στή Γκλάβα. 'Όταν  δέ για διαφόρους λόγους δεν έπαρκούσαν αυτοί, τότε κατέφευγαν και στο μύλο του Λαχανοκάστρου. Στον πρώτο πολλές φορές συγκεντρώνοντο πολλά αλέσματα καί κατ’ ανάγκην οι ενδιαφερόμενοι διανυκτέρευαν εκεί ακολουθώντας τη σειρά τους. Πλάϊ άπο τον μύλο αυτόν βρίσκονταν ή Νεροτρουβιά και γύρω αρκετή έκτασις πού καλλιεργούσε ποτιστικά ό μυλωνάς...]

Σπύρος Στούπης-"ΠΩΓΩΝΗΣΙΑΚΑ ΚΑΙ ΒΗΣΣΑΝΙΩΤΙΚΑ"-1972

***

Το κεφάλι της Γκλάβας ευρίσκεται στην Λαμπάνιτσα κοντά στην παλιά στρούγκα Φραστανών, είναι δε ίσια με δυό αλώνια και το βάθος περίπου 40 μέτρα κατά ομολογία τσομπαναραίων…

Το κεφάλι αυτό είναι οι πηγές του ποταμού Γορμού, που ενώνεται με τον Θύαμι ή Καλαμά στον κάμπο της Βελλάς και χύνονται στο Ιόνιο πέλαγος.

Περίπου 500 μέτρα παρακάτω ήταν ο μύλος του χωριού μας με 10 στρέμματα  γής. Παρακάτω ήταν ο μύλος Φραστανών μετά του Λαχανακάστρου, απέναντι του Αβδελιάρη, της Ρουψιάς ο Παληόμυλος στον Ξερόλακκο καταλήγοντας στο μύλο του Γορμού. Τον δικό μας δηλαδή, ο οποίος δεν σταματούσε όλο το χρόνο ενώ οι άλλοι εκόβονταν γιατί εστέρευε η γκλάβα το καλοκαίρι ...Όλοι τώρα αυτοί οι μύλοι κατέρευσαν, θύματα και αυτοί της γενικότερης εγκατάλειψης και των συγχρόνων κυλινδρομύλων...