Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2017

Αποκριάτικες ξυλογαϊδάρες...


Είναι Αποκριές και ο κύβος ερρίφθη... Μερικοί φίλοι, προπάντων Βησσανιώτες, μεταξύ σοβαρού και αστείου (στο γόνατο που λέμε) πήραμε την απόφαση να γιορτάσουμε τις τελευταίες αποκριές στο χωριό μας, μια που ήταν και προσωπική επιθυμία 40 περίπου χρόνων. Οι αποκριές είναι μέρες γιορτής για όλους τους Έλληνες, που γιορτάζονται με δια-φορετικό τρόπο σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, σύμφωνα βέβαια με τα ήθη και έθιμα του τόπου. Αυτά τα έθιμα κρατούσαν τόσα χρόνια μισαναμμένη την επιθυμία μέσα μου, ώστε να πραγματοποιήσω οπωσδήποτε το ταξίδι αυτό...

Ξεκινήσαμε όχι και με τόσο καλούς καιρικούς οιωνούς, γεγονός που δεν μείωσε την επιθυμία μας, γιατί πιστεύαμε πως ο Βησσανιώτικος ουρανός θα μας ανταμείψει. Και πράγματι, ήταν ένας ουρανός ανέφελος, καταγάλανος και ηλιόλουστος, πραγματικά ανοιξιάτικος.
Χωρίς να το πολυκαταλάβουμε, λόγω της μεγάλης επιθυμίας που είχαμε, το αυτοκίνητο ανηφόρισε την πλάκα με τέτοια όρεξη, λες κι αυτό είχε την ίδια επιθυμία με τη δική μας να φτάσει το γρηγορότερο στο χοροστάσι του χωριού μας. Το μυαλό μου καθ’ όλη τη διάρκεια του πολύωρου ταξιδιού και μέχρι που πέρασα και τα τελευταία κλωθογυρίσματα της πλάκας, το βασάνιζε η σκέψη πώς θα είναι ύστερα από τόσα χρόνια οι αποκριές στο χωριό. 

Όταν όμως μπήκα στο χωριό και το αυτοκίνητο πήρε την ανηφόρα του Κοκκάλη, τίποτα δεν μου θύμισε πως είναι αποκριές... Οι σωροί με τις βατσουνιές και άλλα ξύλα, στη γωνία του σπιτιού και τότε ζαχαροπλαστείου Μπέκιου, δεν υπήρχαν όπως κάποτε... Ούτε οι φωτιές άναψαν τα βράδια στους δρόμους. Αυτά μ’ έκαναν να χάσω το κέφι μου και για μια φορά ακόμη να τραβήξω το συρτάρι των αναμνήσεων όπως κάνω κάθε φορά που διαπιστώνω πως κάτι χάθηκε από τις παραδόσεις του χωριού μας...

Αυτή τη φορά, λόγω των ημερών, ήρθαν στο μυαλό μου οι ξυλογαϊδάρες. Μια λέξη άγνωστη στους νέους και ίσως σε πολλούς κατοίκους του χωριού μας.
Για τη γενιά όμως των πενηντάρηδων και, είναι μια λέξη βαθειά ριζωμένη μέσα μας, γιατί ήταν το μόνο μέσο μεταφοράς τότε, για μας τα παιδιά, τις μέρες της αποκριάς.
Τί μεταφέραμε με τις ξυλογαϊδάρες (ήταν δυο μακριά ξύλα).Πάρα πολλά ξύλα σε ποσότητα και όγκο που θα χρησίμευαν για τις αποκριάτικες φωτιές. Οι φωτιές άναβαν μόλις νύχτωνε σε όλους τους μαχαλάδες του χωριού. Αυτές έδιναν το μήνυμα της χαράς, του κεφιού, στους κατοίκους για να γλεντήσουν χορεύοντας και τραγουδώντας γύρω απ’ αυτές, με τραγούδια όπως: «Ένα νερό κυρα - Βαγγελιώ», «Κάτω στο γιαλό κάτω στο περιγιάλι», «Ντελή παπά λεβέντη» και τόσα άλλα άλλα που δεν μου έρχονται στο νου. 

Ποιός μπορεί να ξεχάσει τόσο εύκολα την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, που όλες οι εξώπορτες των σπιτιών ήταν ορθάνοιχτες και μέσα στα σπίτια στρωμένα τραπέζια με λαχταριστά μπουρέκια και μαστραπάδες γεμάτες με κόκκινο κρασί.

Το έθιμο ήθελε να περνούν κατά κομπανίες οι κάτοικοι για να δώσουν τις ευχές του που ήταν αγνές, γεμάτες αγάπη και βγαλμένες μέσα από την ψυχή τους. Επίσης, πώς να ξεχάσεις τον μασκαρεμένο Παΐσιο με τις σπάνιες και αυτοσχέδιες εμπνεύσεις που είχε! Όλα αυτά πέρασαν σαν κινηματογραφική ταινία από το μυαλό μου, που γρήγορα έφτασε στο τέλος της.

Είναι Κυριακή απόγευμα και τελείως αναπάντεχα, εκεί που πίναμε τον καφέ μας, κάτω από τον ηλιόλουστο πλάτανο, παρουσιάστηκαν καμιά δεκαριά μασκαρεμένα παιδιά. Ήταν κάτι που δεν περιμέναμε, πραγματικά μια έκπληξη...

Αυτό.ήταν και η αιτία για να μασκαρευτούμε κι εμείς, αφού πρώτα ανάψαμε μια πολύ μεγάλη φωτιά στην πλατεία της εκκλησίας. Μασκαράδες ντύθηκαν μαζί με τις γυναίκες τους ο Γιάννης Στούπης, Παναγιώτης Μέντζος, Γρηγόρης  Άρμπιρος, Γιάννης Παπαλούκας, Βασίλειος Γκόγκας και ο Βαλεντίνος που είχε εξαιρετική επιτυχία σαν γριά. Αν δεν ερχόταν με το αυτοκίνητο από την μεριά των Αποστόλων, θα νομίζαμε πως ξαναπαρουσιάστηκε η Ζέγκω από τα Κουριά...

Έτσι τελείωσε μια πολύχρονη επιθυμία που είχα, να βρεθώ αποκριές στο χωριό. Πιστεύω πως αν και άλλοι το επιθυμούν, μπορούμε να ξαναδώσουμε την αίγλη των αποκριάτικων παλαιών ημερών στο χωριό μας.

Γιάννης Τηλ. Στούπης

Πηγή: Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα " Η ΒΗΣΣΑΝΗ"-Τεύχος 37-Ιαν.-Φεβ. 1994

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ: Απο την αποκριάτικη στολή του Β. Παΐσιου (κάθε χρόνο ήταν διαφορετική...) συμπεραίνουμε οτι η φωτογραφία στην εισαγωγή του άρθρου είναι τις Αποκριές του ι957...όπως και η παρακάτω...



ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:Χ.Κ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.