Έφυγε σήμερα 12 Ιουλίου 2021 ο Βησσανιώτης Κώστας Φλώρος... Γεννήθηκε στη Βήσσανη το 1932 ήταν το πρώτο παιδί ( από τα 6 αγόρια) του Μακαριστού Παπά Γιάννη Φλώρου. Υπήρξε αγαπητός σε όλους, καθηγητής θεολόγος και φιλόλογος που υπηρέτησε την δημόσια εκπαίδευση με επιτυχία. Υπήρξε Πρόεδρος της Αδελφότητος, εκλεγείς το 1974. Διετέλεσε επίσης επίτιμος Πρόεδρος αλλά και Αντιπρόεδρος και απλό μέλος της Αδελφότητας συμμετέχοντας καθοριστικά στο σπουδαίο έργο της.
Βράχος ακλόνητος δίπλα του ή αγαπημένη σύντροφος στη ζωή - ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια - αγαπητή σε όλους τους Βησσανιώτες Μαίρη.
Σε όλους τους δικούς του σύζυγο, παιδιά, εγγόνια, αδέλφια και γαμπρούς το Δ. Σ. της Αδελφότητας μας εκφράζει τα ειλικρινά της συλλυπητήρια. Αξέχαστε φίλε Κώστα καλό ταξείδι...
Ο Πρόεδρος της Αδελφότητας Βησσανιωτών
Γρηγόρης Αρμπυρος
....///....
Πολύχρονη αλλά και πολύτιμη η παρουσία του εκλιπόντος στις τάξεις της Αδελφότητος, άφησε πίσω της χαρακτηριστικό αποτύπωμα γεμάτο "εγνοια" και αγάπη για το χωριό μας...Αναδημοσιεύουμε παρακάτω ένα πολύ χαρακτηριστικό κείμενο που έγραψε για τον Πλάτανό μας -που η παρουσία του δεσπόζει στο χωροστάσι του χωριύ μας -και ένα μικρό φωτογραφικό αφιέρωμα στη μνήμη του...Θερμά συλληπητήρια σε όλους τους οικείους του...
Στη Βήσσανη υπάρχουν βέβαια πολλά πλατάνια. Όμως είναι δεδομένο πως, όταν λέμε ο πλάτανος της Βήσσανης, ο νους μας αυθόρμητα πάει στο μεγάλο πλατάνι, που είναι στην πλατεία του χωριού, το γραφικό χοροστάσι.
Ένα δέντρο που, όχι μόνο για το οπτικό του μεγαλείο, αλλά και για πολλούς άλλους λόγους, έχει πάρει στην ψυχή των χωριανών άλλες διαστάσεις και έχει αποκτήσει μεγάλη σημασία, ώστε να είναι πλέον η μασκώτ και το σύμβολο του χωριού και αντίστροφα.
Πότε και πώς φυτεύτηκε ή φύτρωσε το δέντρο αυτό, δεν είναι γνωστό. Για την ιστορία, απλά, θα αναφέρουμε κάποιες εκδοχές και καθένας ας κρατήσει τη δική του άποψη.
Ο αείμνηστος συγχωριανός μας Σπ. Στούπης, στο περισπούδαστο βιβλίο του «Βήσσανη» (σελ. 165) αναφέρει:
«Το 1905 ο Χρηστό Λιάρος δι’ εξόδων του μετέφερε και φύτεψε διάφορα δενδρύλια πλατάνων, ακακιών κ.α. στην άενδρη τότε Βήσσανη. Μέχρι τότε τα μόνα καλλωπιστικά δένδρα που είχε στους κοινόχρηστους χώρους ο τόπος μας, ήταν ο πλάτανος στο χοροστάσι, οι λεύκες...».
Σε φωτογραφίες, που δείχνουν το χοροστάσι το τελευταίο τέταρτο του περασμένου αιώνα, ο πλάτανος όχι μόνο υπάρχει, αλλά και από το μέγεθός του φαίνεται πως είναι πολλών ετών.
"Αλλη άποψη υποστηρίξει πως ο πλάτανος υπάρχει από το 1860, χωρίς όμως να παραθέτει τη σχετική τεκμηρίωση.
Ενώ οι πιο τολμηροί ανάγουν την αρχή του στο 1760 συνδυάζουν μάλιστα τον ισχυρισμό τους αυτό με την παράδοση πως, όταν το 1771 (περίπου) πέρασε από το χωριό ο Πατρο - Κοσμάς ο Αιτωλός, στον πλάτανο στάθηκε και μίλησε στους χωριανούς.
Μια άλλη σκέψη που πλανιόταν στη Βήσσανη εξ αιτίας της ύπαρξης και ευδοκίμησης των πλα-τανιών και μάλιστα του εν λόγω πλάτανου στο χοροστάσι, είναι η εξής:
Τα πλατάνια, όπως είναι γνωστό, αγαπούν το νερό και ευδοκιμούν, όπου υπάρχει αυτό σε αφθονία. θα πρέπει λοιπόν, κατ' αναλογία, να υπάρχει, έστω και πιο βαθειά, νερό στο χοροστάσι τουλάχιστο. Έτσι, παλιότερα, σε ατέρμονες συζητήσεις υποστηρίζονταν πως νερό υπάρχει σίγουρα, δεν το φέρνουν όμως στην επιφάνεια για να μην έρθουν και εγκατασταθούν Τούρκοι στο χωριό. 'Αλλοι πάλι θυμόμαστε κάποιους ραβδοσκόπους, που έρχονταν (στο χοροστάσι) και προσπαθούσαν με το γραφικό και εμπειρικό τρόπο τους να ανακαλύψουν την ύπαρξη υπόγειου νερού, καθώς και το βάθος στο οποίο θα έπρεπε να υπάρχει.
Πέρα όμως από τις σκέψεις αυτές και την πρόθεση ικανοποίησης της ιστορικής περιέργειας, μεγαλύτερη είναι η αξία και η σημασία που έχει αποκτήσει ο πλάτανος για το χωριό. Εδώ θα ταίριαζε ίσως να παραλληλίσουμε τον πλάτανο με το γιούσουρι, που περιγράφει ο Α. Καρκαβίτσας στο ομώνυμο διήγημά του και να αναφέρουμε μερικά από τα λόγια του, προσαρμοσμένα βέβαια στην περίπτωσή μας:
Αυτό (το γιούσουρι, ο πλάτανος, για μας) είναι κάτι παραπάνω από ένα δέντρο. Είναι κάτι ψυχωμένο και αθάνατο, σα στοιχειό, που ζωντανό και ακοίμητο παρακολυθεί τη ζωή του χωριού και συμμετέχει στις εκδηλώσεις του.
Αλλ’ ας πάρουμε τα πράγματα με κάποια οειρά.
Πρώτα - πρώτα λοιπόν ο πλάτανος εντυπωσιάζει με το υποβλητικό του μεγαλείο. Το ύψος και το μέγεθος, το δασό φύλλωμα και η φυσική του ομορφιά είναι χαρακτηριστικά. Σου δίνουν την εντύπωση της μοναδικότητας. Σα να μη μοιάζει με τα άλλα πλατάνια. Αυτή δε η μοναδικότητα, σε συνδυασμό με τα τιτιβίσματα των πουλιών, που ζουν πολλά μαζί και παίζουν στο πλούσιο φύλλωμά του, σε κάνουν, όταν το «χαζεύεις», να επαναλαμβάνεις με τον ψαλμωδό το «ως εμεγαλύνθη τα έργα σου Κύριε...».
Και το χειμώνα πάλι, που τα φύλλα είναι πεσμένα και τα κλωνάρια γυμνά, και τότε εξακολουθεί τους συμβολισμούς του. Εξακολουθεί να εμπνέει και να ενθουσιάζει, όποιον βέβαια μπορεί να προσέχει και να διαβάζει τις απαράμιλλες σελίδες του βιβλίου της φύσης.
Τί ωραιότερο εξ άλλου από το να κάθεσαι κάτω από τον παχύ του ίσκιο και ενώ ο άλλος κόσμος ψήνεται από την ανυπόφορη ζέστη, εσύ να απολαμβάνεις μοναδική δροσιά! Να νιώθεις τον «Κονιτσιώτικο» να σε χαϊδεύει απαλά και να σε γεμίζει με υγεία και χαρά!
Πολλές τέτοιες λυρικές και ρομαντικές σκέψεις θα μπορούσαν να γραφούν σχετικά, θα ήταν προτιμότερος όμως ένας δεύτερος παραλληλισμός, από την ιστορία αυτή τη φορά.
Στην αρχαία Ελλάδα, όπως είναι γνωστό, οι πρόγονοί μας πίστευαν πως το κέντρο της γης, «ο ομφαλός», όπως έλεγαν, ήταν στους Δελφούς και εκεί με το Μαντείο, το θέατρο, την αμφικτυονία..., είχαν στραμένη την προσοχή τους και έκαναν τις ιερότερες εκδηλώσεις τους. Ε λοιπόν, κάτι παρόμοιο θα μπορούσαμε να πούμε πως συμβαίνει στο χωριό με τον πλάτανο. Αυτός αποτελεί τον ομφαλό του χωριού. Το κέντρο και την ψυχή του.
Κοντά του γίνονται οι σπουδαιότερες εκδηλώσεις της ζωής των χωριανών, ομαδικές ή όχι, παλαιότερα και μέχρι σήμερα. Γι αυτό και εκεί υπήρχε πάντοτε κάποιος χώρος συνάντησης των χωριανών. Κάποιο οργανωμένο καφενείο, όπως και σήμερα ή κάποιο απλό χαγιάτι.
Γράφει ο λόγιος συγχωριανός μας στη «Βήσσανη» (σελ. 266):
«Πλάϊ στο νπλάτανο υπήρχε σκεπαστό —χαγιάτι— σε μήκος πάνω από εκατό μέτρα, όπου έκαναν τον περίπατό τους οι Βησοανιώτες με βροχερό καιρό, συζητώντας ως άλλοι αρχαίοι Έλληνες εν τη αγορά».
Εκεί θα δούμε να γίνονται οι κοινές κοσμικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις του χωριού, συγκεντρώσεις για χαρές και λύπες γλέντια και χοροί, γιορτές και πανηγύρια. Κάτω από τον πλάτανο ακούει κανείς τις πιό όμορφες κι άλλοτε τις πιο περίεργες ιστορίες από την ξενιτειά, το στρατό ή το κυνήγι. Στον ίσκιο του λέγονται τα πιο ωραία αστεία και χορατά και αντηχούν αυθόρμητα τα γέλια των καλόκαρδων χωριανών. Γίνονται εξομολογήσεις προσωπικού ενδιαφέροντος, πολιτικές συζητήσεις, κατά κανόνα καλόπιστες, ανταλλαγή απόψεων για την αντιμετώπιση των πιο σοβαρών προβλημάτων του χωριού.
Και όλη αυτή η ζωντάνια, όλη αυτή η κίνηση χωρίς παρεξηγήσεις (σοβαρές) και κακίες. Λες κι ο πλάτανος με κάποια ακαθόριστη επιρροή δεν επιτρέπει την αγάπη με υποχωρητικότητα και την ανεξικακία με υπομονή.
Ακόμα στον πλάτανο ο παπούς με το εγγονάκι του πίνουν δίπλα- δίπλα την πορτοκαλάδα τους, έρχεται η οικογένεια για να αλλάξει παραστάσεις, συναντιούνται συγγενείς και φίλοι. Έτσι ο χώρος με την πρώτη πρακτική άμβλυνση στο χάσμα των γενεών, με τη σύσφιγξη των οικογενειακών και συγγενικών δεσμών αποκτάει βαθύτερη και ουσιωδέστερη σημασία, και νά ’χε ο πλάτανος στόμα, τι θα μας έλεγε: Ακούγεται πολλές φορές από πολλούς. Να είχε στόμα! θα επαναλαμβάναμε γιατί αυτιά και μάτια έχει οπωσδήποτε. Ακούει και βλέπει μερικές φορές δε, παρόλα αυτά και μας μιλάει, με το δικό του βέβαια τρόπο. Γι’ αυτό και δε λείπουν οι προσωποποιήσεις του.
Παλαιότερα, παραδείγματος χάρη, λέγονταν συχνά, αντί του «πάω στον πλάτανο», «πάω στον Πλάτωνα». Ήταν αυτό από απλή παραφθορά της λέξης ή από κάποια ασυνείδητη έστω τάση προσωποποίησης εξαιτίας της σημασίας του;
Αυτό λοιπόν τον πλάτανο έχουμε στη Βήσσανη. Κι' αυτό και είναι μεγάλη η υποχρέωσή μας να τον σεβόμαστε, να τον αγαπούμε και να τον φροντίζουμε. Και ο πλάτανος, σαν το μυθικό ήρωα Ανταίο, τη δύναμή του την οφείλει μεν στη γη, θα προσθέταμε όμως, οπωσδήποτε και στη δική μας περιποίηση.
Η ευθύνη όλων μας είναι τεράστια, γιατί, επαναλαμβάνω, Βήσσανη χωρίς πλάτανο δε μπορώ να φανταστώ.
Κ. ΦΛΩΡΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.